ВМРО, Болшевиците и Мајскиот манифест
Октомвриската револуција од 1917 г. од страна на болшевиците се смета како прв чекор односно прва етапа кон утврдувањето на комунистичкиот поредок. Следниот чекор во овој план е “извоз“ на револуцијата надвор од Русија. “Првиот револцуионерен напад“ е од 1918 – 1920 година, при што главната насока е во земјите од Централна Европа. Болшевичките земји се претежно поразени од централните сили (Унгарија, Австрија, Германија, Турција, Бугарија). Психолошката ситуација во овие земји, заедно со тешката политичка, социјална и економска ситуација, создава храбар простор за комунистички идеи.
Во принцип, овој “прв револуционерен бран“ е неуспешен. Владата на Бела Кун во Унгарија траеше речиси една година пред да биде симната т.нар. „Баварска советска република“ која се задржа помалку од еден месец, а војната на Црвената армија против Полска заврши со несреќа за болшевиците. Таму каде што тие создаваат сериозно влијание, дури и да не ја преземат власта, е Виена. Таму постои седиште на нивната интелигенција.
Во 1922 година, кога ВМРО веќе е “држава во држава“, се случува еден настан што на прв поглед нема врска ниту со организацијата, ниту со Тодор Александров. Овој настан е крајот на Граѓанската војна со Русија со конечна победа за болшевиците. Излгедува дека е клучен затоа што ги одврзува рацете на Коминтерната да го спроведат својот план за “светска комунистичка револуција“. Истата година е формулирана тезата за “вториот бран“ во односите меѓу државите, кои се експлоатираат од локалните комунистички партии. На крајот на 1922 година и почетокот на 1923 година пргонози за такви пробиви се појавија на Балканот или поточно меѓу непријателските настроени Југославија, Грција и Романија од една страна и Бугарија од друга.
Освен тоа, Коминтерната е свесна дека главниот судир меѓу балканските држави се заснова на национални прашања. Како резултат на тоа, национално – ослободителните движења би можеле да бидат клучни за комунистичките планови. Со поддршката на државниот удар од 9 јуни, ВМРО го покажа својот потенцијал да влијае на домашната политиката на балканските земји.
По државниот удар, Коминтерната гледа возможност да ја дестабилизира Бугарија, обидувајќи се да ја ликвидира бугарската влада и да ја провоцира Југославија да ја нападне територијата на Бугарија.
Според тоа, болшевиците ја повикаа Бугарската комунистичка парија да се движи кон вооружено востание во земјата. Кога оваа одлука ја донесува од БКП, првото нешто, кое што прават, е да се обиде да го испита ВМРО. Од Виена пристигнува Васил Коларов, кои се поврзува со членовите на Задграничното претставништво на ВМРО Георги Баждаров. На навестување на бунт во име на Коларов, Баждаров одговара:
“Поттикнување на комунизмот во Србија и Грција, бидејќи тоа е катастрофална сила. Штом овие земји ќе се скршат, тоа е добро за нас, но штетно е Бугарија да се распадне. Нека грчките и српските комунисти правдина пред бугарите. Ете ова ќе биде од полза за нас, за нашето дело.“
Слични разговори се прават и со Тодор Александров. Неговите изнемоштени односи со бугарската влада не се доволни за да бидат привлечени од заминување на комунистичкиот бунт. Сепак, добро е свесен за фактот дека не е ниту во ВМРО ниту во интерес на Бугарија дека македонската организација продолжува да интервенира во внатрешните работи на Кралството.
Автор на текстот:
Целиот текст прочитајте го на – conservative.bg