Земјата на фјордовите и езерата, која уште се нарекува и земја на поларните ноќи, Норвешка од најсиромашната земја на Скандинавскиот Полуостров, каде што некогаш владееше глад, стана една од најбогатите земји во Европа, а со тоа и најатрактивна за работа и живот.
Високиот стандард, развиената економија и социјалната политика ја направија оваа земја „безбедно пристаниште“ за сите оние кои беа подготвени да го напуштат своето родно место и да ја бараат среќата во овие студени региони на северот на Европа. Пред речиси една деценија така започнале двајца инженери од Црна Гора – Бошко Јањушевиќ и Дино Растодер, пишува Vijesti.me.
Се чини дека не беше тешко да се избере локација надвор од Балканот каде што ќе ја градат својата и иднината на своето семејство.
“Спој на различни околности доведе до можност за вработување во успешна компанија од Осло. Немаше долго и стратешко планирање, неколку работи дојдоа на свое место и решив да се обидам. Од одлуката да го испратам првото CV до преселбата, поминаа неполни два месеци. Ова секако не треба да се земе како правило, беше исклучок да се средат работите толку брзо. Обично процесот на барање работа е малку подолг и секако зависи од состојбата на пазарот на труд и условите за различни професии. Како програмер лесно можев да се вработиш, а знаењето од Црна Гора е многу релевантно и лесно преносливо на овој пазар“, го споделува своето мислење и искуство Дино Растодер од Подгорица, кој е вработен во DNB Bank, најголемата финансиска институција во Норвешка.
На друг соговорник на Вијести, градежниот инженер Бошко Јањушевиќ, не му било тешко да одлучи во која насока да тргне кога решил да го напушти Балканот.
„Имав можност да ја посетам Норвешка накратко во 2013 година, кога започна мојата мисија да најдам работа овде. Ја избрав Норвешка поради високиот животен стандард, напредната социјална политика, свеста за животната средина и можностите за личен и професионален развој. Требаше многу упорност и одлучност додека барав работа, но на крајот се исплатеше. Прво се вработив во нафтена компанија во Кристијансанд, на југот на земјата. По само една година, морав или да барам нова работа или да ја напуштам Норвешка. Добив нова работа во Норск Хидро, кој е еден од најголемите производители на алуминиум во светот. Моите досегашни искуства се доста позитивни и задоволен сум од мојот избор“, истакнува Јањушевиќ, кој работи како проект менаџер на средни и големи инвестиции.
„За десет години никој никогаш не очекуваше дека ќе работам надвор од работното време“
Лесно се навикнаа на деловното опкружување бидејќи, како што велат, предностите во однос на нашите простории се големи, а главното нешто што го истакнуваат е почитувањето на колегите и претпоставените, без разлика на која позиција е вработениот во компанијата.
„Моето искуство во Норвешка е поврзано со помала компанија, но и со една од најголемите. Можам да кажам дека главниот впечаток од овие компании е меѓусебното почитување. Без разлика на која позиција сте, со какво искуство доаѓате, ќе секогаш бидете слушани и почитувани. Знаењето и трудот се многу ценети. Квалитетниот однос помеѓу работата и семејството е пред се. Секако, не треба да се занесуваме дека се е идеално и совршено.
Нормално е дека во сите компании има борба за позиции, борба за внимание и докажување. Но, во овие десет години никој никогаш не очекувал да работам надвор од работното време, за викенди, од празници и слично. Имаше периоди кога се работеше прекувремено, но секогаш беше планирано и тоа беше мој избор. Големите проекти бараат пожртвуваност и труд, но секогаш се наградуваат“, истакнува Растодер во интервју за „Вијести“.
Според него, Норвешка се карактеризира со функционирање на систем во кој недостигаат квалитетни работници.
„Нема кумови, партии…“
„Тогаш секој се бори за добар работник и го почитува придонесот што тој го дава. Самиот бизнис е целосно заснован на тоа кој може да создаде подобар производ или услуга, па кој може да победи на вистинска пазарна конкуренција. Додека во Црна Гора, повеќето бизниси се поврзани со на некои непознати фактори на пазарот, на пример пријателства, кумови, забави итн“, истакнува Растодер.
А рамнотежата помеѓу деловниот и приватниот живот е она што го разликува деловното опкружување во Норвешка од она во Црна Гора.
„Разликите во бизнисот вклучуваат поголема транспарентност, помала агресивност, поефикасни процедури, поголем фокус на правата и здравјето на работниците и подобра рамнотежа помеѓу деловните обврски и приватниот живот. Од самото интервју за работа се среќавате со голема професионалност. Дури и тогаш можете да забележите дека цените се исклучиво човечки и професионални карактеристики. Деловното опкружување во Норвешка е транспарентно, поддржува рамнотежа помеѓу работата и приватниот живот и ја нагласува тимската работа и иновативноста“, вели Јањушевиќ.
„Животот во Норвешка се карактеризира со висок стандард, безбедност, пристап до здравствена заштита и образование и поголем фокус на квалитетот на животот во споредба со Црна Гора и на Балканот. Разликите вклучуваат помала бирократија, поголема еколошка свест и желба да се троши време во природата“, нагласува Јањушевиќ.
„Во Норвешка го добивате она што ви припаѓа, додека на Балканот речиси се зависи од тоа колку имате среќа. Секогаш повторувам дека е доволно стресно што после десет години никогаш не сте сигурни дека правилно сте ја изговориле улицата во која живеете. Да тргнеме од тоа и се друго. Многу зависи од личноста, навиките и потребите. Некому му е полесно овде, а на некој потешко. Најдов многу работи што ми одговараат. Од природа, систем, град, луѓе, навики, храна. Но сето тоа што повеќе или помалку го имав и во Црна Гора. Плус, бев сигурен како се изговара улицата во која живеам“, вели Растодер.
Никогаш не вели никогаш
Што се однесува до враќањето во Црна Гора, Растодер вели – никогаш не кажувај никогаш.
„Да бидам искрен, овде најдов начин на живот кој моментално ми одговара и нема голем поттик зошто би размислувал да се вратам. Најмногу ми недостига моето семејство и пријателите од Црна Гора. За моја среќа, имам и многу добри пријатели од Црна Гора кои се преселиле овде во последните десет години. Тоа го олеснува престојот многу“, истакнува тој.
Извор: Вечер